Videolar, genellikle ince yapılı bir kullanıcının filtresiz görüntüsüyle başlıyor, ardından ekrana yayılan “kilolu gösteren” filtre kişinin fiziksel görünümünü değiştiriyordu. Bu sırada Amerikalı şarkıcı Doechii’nin “Anxiety” (anksiyete) adlı şarkısı çalıyordu.
Filtrenin yaygınlaşmasıyla birlikte, kullanıcılar arasında bu uygulamanın vücut algısı üzerindeki olumsuz etkileri konusunda tepkiler artmaya başladı.
Bir sosyal medya kullanıcısı, “Bu trend, ‘alaycı’ bir tavır içeriyor” şeklinde yorum yaparken, bu paylaşım 5 binden fazla beğeni aldı.
TikTok kullanıcısı sadiebass16, paylaştığı videoda, “Düşünün, bu uygulamada sadece var olmaya çalışıyorsunuz ve binlerce insan bir yapay zeka filtresiyle sizin bedeninize benzer bir görüntü oluşturup onunla dalga geçiyor. İnsanlar ‘düşünsene’ diyor, birçok insan zaten bunu yaşıyor” ifadelerini kullandı.
Gençler için sağlık ve refah hizmetleri sunan Luna adlı uygulama da TikTok’un bu filtresini, “vücut algısı üzerinde olumsuz etki yaratmak ve sağlıksız güzellik standartlarını teşvik etmek”le eleştirdi.
TikTok, konuyla ilgili CNN’in sorularına yanıt vermezken, BBC’ye yaptığı açıklamada söz konusu filtreyi uygulamadan kaldırdığını duyurdu. Şirket, filtreyi içeren videoların önerilere dahil edilmemesi ve genç kullanıcı hesaplarında görünmemesi için de ek önlemler aldığını belirtti.
TikTok ayrıca, filtrenin ByteDance şirketine bağlı ancak ayrı bir kuruluş olan CapCut tarafından yüklendiğini bildirdi.
Pazartesi sabahı itibarıyla TikTok’un mobil uygulamasında “kilolu gösteren filtre” araması hiçbir sonuç vermezken, masaüstü sürümünde bazı içeriklere hala ulaşılabildiği görüldü.
TikTok’ta yüzlerce farklı filtre bulunuyor ve çoğu zararsız olarak görülüyor. Örneğin, tavşan kulakları veya köpek burnu ekleyen filtreler eğlence amaçlı kullanılıyor. Ancak uygulamanın özellikle güzellik filtreleri, kullanıcıların özgüveni üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle sık sık eleştiriliyor.
Uzmanlar, bu tür filtrelerin güzellik algısında ince bir bedeni ideal gösterdiğini ve kullanıcıların kendilerini yetersiz hissetmelerine yol açabileceğini savunuyor. TikTok’ta “SaffsStuff” adıyla paylaşım yapan bir kullanıcı, 100 binden fazla izlenen videosunda, “Bu eğlenceli değil, hafife alınacak bir şey değil. Bu, sosyal medyada giderek yaygınlaşan diyet kültürünün ve ‘heroin chic’ olarak adlandırılan aşırı zayıflık trendinin bir parçası” ifadelerini kullandı.
2019 yılında yapılan küçük çaplı bir araştırma, sosyal medya filtrelerinin estetik cerrahiye olan ilgiyi artırabileceğini ortaya koyarken, 2021’de Harvard Business Review tarafından yapılan bir çalışma, dış görünüşüne güvenen bireylerin bile yüzlerine yapılan “iyileştirmeler” karşısında rahatsızlık hissedebileceğini belirledi.
TikTok, geçen yıl kasım ayında, gençler üzerindeki olumsuz etkileri inceleyen bir araştırmanın ardından, 18 yaş altındaki kullanıcıların güzellik filtrelerine erişimini engellediğini açıklamıştı.
